Nghĩa vụ nộp thuế TNCN là do các cá nhân có thu nhập phải nộp thuế, tuy nhiên hiện giờ người chịu trách nhiệm nộp thuế lại là các DN nơi chi trả các khoản thu nhập đó thực hiện do việc thực hiện nộp thuế TNCN được thực hiện khấu trừ tại nguồn. Do vậy, khi quyết toán thuế, các DN nếu không thực hiện khấu trừ đúng quy định phần thuế TNCN của các cá nhân nhận được DN chi trả thì chính DN phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế một khoản thuế của các cá nhân đó một cách oan uổng. Sau đây là một số trường hợp điển hình.
Tổng quan bài viết
4.1 Các loại bảo hiểm:
Có những DN thực hiện mua các loại bảo hiểm như: bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm y tế tai các bệnh viện, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm nghề nghiệp, bảo hiểm nhân thọ và các loại bảo hiểm không bắt buộc khác cho nhân viên. Việc mua loại loai bảo hiểm không bắt buộc theo luật lao động thì được đưa vào thu nhập tính thuế của người lao động, công ty khi mua các loại bảo hiểm này phải cộng thêm chi phí mua bảo hiểm này vào thu nhập chịu thuế của người lao động để tính thuế TNCN. Do vậy cần phải tính toán mức thuế TNCN của cá nhân đó và mức độ cần thiết phải mua các loại bảo hiểm không bắt buộc để tránh phải nộp thuế TNCN tại DN.
4.2 Các loại bảo hiểm bắt buộc:
ngoài các khoản bảo hiểm bắt buộc ở các doanh nghiệp thường có như BHXH, BHYT, BHTN… thì ở một số ngành nghề đặc thù còn thêm một số bảo hiểm bắt buộc khác như: bảo hiểm nghề nghiệp đối với các ngành thẩm định giá, kiểm toán, luật…, bảo hiểm tai nạn như các ngành nguy hiểm hầm mỏ, xây dựng… thì cũng được tính trừ khi tính thu nhập chịu thuế của thuế TNCN. Kế toán cần xác định rõ những loại nào là loại bảo hiểm bắt buộc của từng ngành nghề để xác định việc tính trừ này.
4.3 Một số DN trả tiền thuê nhà cho chuyên gia nước ngoài làm việc tại DN Việt Nam, giữ các chức vụ quản lý tại Việt Nam, hưởng lương tại Việt Nam theo hợp đồng lao động ký với doanh nghiệp tại Việt Nam thì khoản tiền thuê nhà do doanh nghiệp tại Việt Nam chi trả là khoản phúc lợi mà người lao động được hưởng và phải tính vào thu nhập chịu thuế TNCN theo quy định. Do vậy cần phải ghi chép nội dung hợp đồng thuê nhà này dưới dạng hợp đồng cho thuê văn phòng của DN để không phải nộp thêm khoản thuế TNCN này.
4.4 Một số vị trí trong DN được hưởng các chế độ xe riêng, lái xe riêng… nếu ghi rõ ràng đích danh các chi phí này cho các vị trí đó thì sẽ bị đánh thuế TNCN, do vậy việc ghi chép chứng từ sổ sách cần có cách ghi chung chung vào chi phí của DN để tránh khoản này.
4.5 Tiền ăn trưa nếu chi bằng tiền mặt dưới mức quy định ăn ca của DN nhà nước thì người thì không tính thuế TNCN, nhưng nếu chi vượt mức trên thì bị đóng thuế TNCN trên mức vượt đó (hiện nay là 680.000)
4.6 Quà tặng cho khách hàng, đối tác có giá trị trên 10 triệu là phải tính thuế TNCN, do vậy lúc thực hiện chi phí này cần tính toán sao cho không phải nộp thuế.
4.7 Tiền làm thêm giờ phần tăng thêm so với mức lương bình thường sẽ được miễn thuế, khi tính lương làm thêm giờ cần chú ý khoản này để đảm bảo lợi ích cho người lao động
4.8 Một số DN tăng chi phí bằng cách lập hợp đồng vay vốn của các cá nhân và tính lãi. Phần lãi này cũng phải chịu thuế TNCN do đó cần cân nhắc mức thuế TNCN so với mức thuế TNDN để chọn một loại thuế. Hoặc với những DN do lúc hạch toán sổ thuế bị thiếu tiền nên phải lập hợp đồng vay vốn thì nên để lãi suất bằng 0 để tránh thuế TNCN cho khoản Thu nhập thực tế không phát sinh này.