Câu 1: Xin hỏi hiệu lực áp dụng của Thông tư 45 về quản lý khấu hao tài sản cố định từ ngày 10/06/2013 nhưng cho năm tài chính 2013. Như vậy việc ghi giảm tài sản (đối với tài sản cố định trước đây nhưng theo Thông tư 45 không đáp ứng tiêu chuẩn tài sản cố định) sẽ hiểu là ghi vào ngày 10/06/13 hay ngày 01/07/2013?
Trả lời:
Theo quy định của Thông tư số 45/2013 thì nội dung văn bản pháp luật quy định tại Thông tư này có hiệu lực pháp luật kể từ ngày 10/6/2013. Bạn cần hiểu các việc liên quan là:
–         Những tài sản mua sắm từ ngày 10/6/2013 trở đi thoả mãn tiêu chí về thời gian sử dụng (trên 01 năm) và giá trị (30 triệu trở lên) mới hạch toán vào TSCĐ.
–         Những tài sản cố định trước đây, do hạch toán theo nguyên tắc nguyên giá, nay có quy định mới thì phải thực hiện ghi giảm tài sản, giảm số hạch toán hao mòn, đồng thời hạch toán giảm nguồn vốn cố định và tương ứng là tăng chi phí trả trước đối với phần giá trị chưa khấu hao hết (giá trị hiện còn). Đi liền với nó là định kỳ tháng/quý sẽ phân bổ số này vào chi phí sản xuất kinh doanh trong thời gian tối đa không quá 03 năm.
–         Việc hạch toán điều chỉnh ngay tại thời điểm ngày 10/6 hay 01/7 đều không sao cả, miễn là bảo đảm đến cuối kỳ 2013 mọi tài sản cố định phải về mặt bằng mới. Bạn có thể lựa chọn cách làm cho đỡ tốn kém thời gian, không phát sinh các việc không cần thiết.

Câu 2:
Công ty hoạt động trong lĩnh vực vận tải, vào năm 2010 Công ty có mua sắm tài sản cố định (TSCĐ) gồm: 01 máy phát điện trị giá 25 triệu đồng và 01 chiếc xe gắn máy giá 24 triệu đồng. Các TSCĐ này đáp ứng đầy đủ theo tiêu chuẩn được quy định tại Thông tư số 203/2009/TT-BTC ngày 20/10/2009 của Bộ Tài chính và Công ty đã hạch toán vào sổ sách kế toán, theo dõi, quản lý và trích khấu hao TSCĐ theo hướng dẫn. Nhưng từ ngày 10/6/2013 theo quy định tại Thông tư 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013, thì các TSCĐ nêu trên của Công ty không đủ tiêu chuẩn về nguyên giá có được tiếp tục trích khấu hao cho thời gian còn lại hay không?

Vào tháng 7/2013, Công ty có mua 02 xe tải đã qua sử dụng của cá nhân không kinh doanh để phục vụ cho hoạt động của Công ty. Việc xác định nguyên giá và chứng từ để làm cơ sở trích khấu hao trong trường hợp này như thế nào?

Trả lời:

1. Đối với TSCĐ không đủ tiêu chuẩn về nguyên giá
Tại khoản 1 Điều 3 và khoản 11 Điều 9 Thông tư số 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố TSCĐ quy định (Thông tư số 45/2013/TT-BTC):
“Tư liệu lao động là những tài sản hữu hình có kết cấu độc lập, hoặc là một hệ thống gồm nhiều bộ phận tài sản riêng lẻ liên kết với nhau để cùng thực hiện một hay một số chức năng nhất định mà nếu thiếu bất một bộ phận nào thì cả hệ thống không thể hoạt động được, nếu thoả mãn đồng thời cả ba tiêu chuẩn dưới đây thì được coi là tài sản cố định:

a) Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từ việc sử dụng tài sản đó;
b) Có thời gian sử dụng trên 1 năm trở lên;
c) Nguyên giá tài sản tài sản phải được xác định một các tin cậy và có giá trị từ 30.000.000 đồng (ba mươi triệu đồng) trở lên”.

Tại khoản 11 Điều 9 Thông tư số 45/2013/TT-BTC quy định:
“ Đối với các tài sản cố định doanh nghiệp đang theo dõi, quản lý và trích khấu hao theo Thông tư số 203/2009/TT-BTC nay không đủ tiêu chuẩn về nguyên giá tài sản cố định theo quy định tại Điều 3 của Thông tư này thì giá trị còn lại của các tài sản này được phân bổ vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, thời hạn phân bổ không quá 3 năm kể từ ngày có hiệu lực thi hành của Thông tư này”.

Căn cứ quy định trên, trường hợp Công ty đang theo dõi, quản lý và trích khấu hao TSCĐ theo Thông tư số 203/2009/TT-BTC, từ ngày 10/6/2013 nếu tài sản không đủ tiêu chuẩn về nguyên giá TSCĐ theo quy định tại Điều 3 của Thông tư 45/2013/TT-BTC (nguyên giá nhỏ hơn 30.000.000 đồng) thì Công ty chuyển các tài sản trên sang công cụ, dụng cụ để theo dõi, quản lý và giá trị còn lại của tài sản được phân bổ vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN, thời gian phân bổ không quá 3 năm tính từ năm 2013.

2. Về xác định nguyên giá TSCĐ để trích khấu hao
Tại điểm a, khoản 1 Điều 4 Thông tư số 45/2013/TT-BTC quy định:
“Nguyên giá TSCĐ hữu hình mua sắm (kể cả mua mới và cũ): là giá mua thực tế phải cộng (+) các khoản thuế (không bao gồm các khoản thuế được hoàn lại), các chi phí liên quan trực tiếp phải chi ra tính đến thời điểm đưa tài sản cố định vào trạng thái sẵn sàng sử dụng như: lãi tiền vay phát sinh trong quá trình đầu tư mua sắm tài sản cố định; chi phí vận chuyển, bốc dỡ; chi phí nâng cấp; chi phí lắp đặt, chạy thử; lệ phí trước bạ và các chi phí liên quan trực tiếp khác”.
Theo quy định trên, trường hợp Công ty mua xe tải đã qua sử dụng của cá nhân không kinh doanh để phục vụ cho hoạt động kinh doanh, thì nguyên giá để làm cơ sở trích khấu hao TSCĐ là giá mua thực tế đã được cơ quan chuyên môn thẩm định giá xác nhận công lệ phí trước bạ (khi sang tên cá nhân cho Công ty), công các chi phí khác có liên quan tính đến thời điểm đưa tài sản vào sử dụng. Chứng từ để ghi nhận TSCĐ trong trường hợp này là Giấy chứng nhận đăng ký xe mang tên Công ty.