Định khoản khi mua hàng hoá, nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
* Mua hàng hoá
Hồ sơ:
– Giấy đề nghị thanh toán tạm ứng/Phiếu chi tiền mặt/UNC Chuyển tiền qua Ngân hàng
– Hợp đồng mua bán
– Hoá đơn mua hàng (GTGT)
– Phiếu xuất kho của người bán từng lần (hóa đơn về sau hàng)
– Phiếu thu tiền của người bán
- Trường hợp hàng về hoá đơn cùng về
- Mua ngoài:
+ Trong nước: Nợ TK 152 “ mua NVL”
Nợ TK 153 “ mua CCDC”
Nợ TK 156 “ mua hàng hoá để bán”
Nợ TK 1331 “ Thuế GTGT đầu vào”
Có TK 111, 112, 331 : Tổng thanh toán
+ Nhập khẩu: Nợ TK 152, 153, 156
Có TK 3332 ( thuế TTĐB nếu có)
Có TK 3333 ( Thuế nhập khẩu nếu có)
Có TK 331 ( Số tièn chưa thanh toán)
Nợ TK 13312
Có TK 33312 Thuế GTGT hàng nhập khẩu
- Mua ngoài xảy ra 2 trường hợp:
a1. Hàng thừa so với hoá đơn : Nếu phát hiện thừa kế toán phải làm biên bản để xác nhận số hàng thừa -> Xử lý: Nhập toàn bộ số hàng thừa
Yêu cầu người bán viết hoá đơn bổ sung với điều kiện là bổ sung số hàng hoá trên theo biên bản đã ký kết
Ví dụ: Trường hợp 1: Hàng thừa so với hoá đơn: Nhập 10, thực tế 11 -> Nhập cả 11
Trường hợp 2: Nhập hàng thực nhận: Nhập 10, thực tế 11 -> Kế toán chỉ nhập 10 còn thừa 1 nhận giữ hộ.
a2. Hàng thiếu so với hoá đơn:
Kế toán chi ghi nhận số hàng thực nhận và tiến hành lập biên bản về số hàng thiếu để làm căn cứ xử lý
Nợ TK 152, 153, 156 : Số hàng thực nhận
Nợ TK 1331 Theo hoá đơn
Nợ TK 1381 Số hàng thiếu
Có TK 331 Theo HĐ
- Xử lý: + Nếu người bán giao tiếp số hàng thiếu
Nợ T 152. 153. 156 hàng thiếu
Có TK 1381
+ Nếu người bán không còn hàng để giao lại cho người mua
Nợ TK 331, 111, 112
Có TK 1381 “ tài sản thiếu chờ xử lý “
Có TK 133
+ Không rõ lý do.
Quy trách nhiệm: Nợ TK 1388 ( chờ xử lý)
Nợ TK 334 ( trừ lương)
Nợ TK 811 ( chi phí khác)
Có TK 1381
- Hàng về nhưng hoá đơn chưa về ( rất hạn chế )
- Nếu không có hoá đơn bắt buộc phải lấy phiếu xuất kho để làm cơ sở nhập kho theo giá tạm tính
Ví dụ: Nếu là kế toán của bên bán hàng khi viết phiếu xuất kho viết theo giá bán chưa có thuế
Nợ TK 152. 153, 156 ( Theo giá tạm tính chưa thuế)
Có TK 331
- Nếu trong trong tháng hoá đơn về thì ghi sổ bình thường, nếu trong tháng hoá đơn vẫn chưa về sang tháng sau hoá đơn về thì điều chỉnh bút toán trên bằng 1 trong 2 cách sau:
Cách 1: Xoá giá tạm tính = bút toán đỏ rồi ghi giá thực tế = bút toán thường.
Nội dung ghi: Huỷ bút toán ghi ngày …. Theo phiếu xuất kho…
Cách 2: Ghi số chênh lệch giữa giá tạm tính với giá thực tế bằng bút toán đỏ
Trường hợp nếu giá tạm tính > giá thực tế
Hoặc bút toán thường ( giá tạm tính
Ví dụ: Mua hàng ngày 25/4 chưa có hoá đơn. Bán hàng ngày 26/4 lại viết hoá đơn cho khách . Đến 1/5 hoá đơn bên bán gửi về cho mình ghi 1/5 . Kế toán xử lý thế nào?
Xử lý:
Mua hàng ngày 25/4 chưa hoá đơn -> yêu cầu viết hoá đơn cho ngày 25/4. Khi bên bán nói bên mua chưa thanh toán tiền thì chưa viết hoá đơn -> Bên mua yêu cầu bên bán viết hoá đơn nhưng chưa xé ra khỏi cuống khi nào có thanh toán tiền thì xé hoá đơn ra là được, còn nếu trong trường hợp viết hoá đơn ngày 1/5 thì yêu cầu bên bán ghi phần nội dung là hoá đơn tiền hàng theo phiếu xuất kho số …. Nếu trong trường hợp bên bán viết hoá đơn mà bên mua không lấy thì đã xé hoấ đơn ra rồi thì vẫn kẹp hoá đơn lại và lập biên bản ghi là bên mua không chấp nhận lấy hoá đơn
c, Hàng về trước hàng về sau:
Theo quyết định 15 : Nợ TK 151 ( Hàng đang đi đường )
Hàng về : Nợ TK 152, 153, 156
Có TK 151
Theo Quyết định 48 sẽ không hạch toán qua TK 151, khi hàng đang đi đường thì kế toán vẫn hạch toán vào kho để làm cơ sở xuất hoá đơn khi người mua cần hoặc có thể đưa vào TK 151 nhưng phải có giải trình
Chú ý: Đối với hàng nhập khẩu tuyệt đối không được xuất bán trước khi chưa có hàng